Piwo - cz.2

Piwo – cz.2

Piwo, złocisty napój z ponad sześciotysięcznoletnią tradycją znany na całym świecie i spożywany w tak ogromnych ilościach jak żaden inny napój alkoholowy. Jest to napój niemal legendarny, wokół którego zawsze cos się dzieje. Organizowane sa konferencje, degustacje, festiwale piwa, z których najbardziej znanym i najwiekszym jest niemiecki Oktoberfest organizowany co roku w październiku. Pierwsze wzmianki o produkcji i spożyciu złocistego napoju pojawiają się już cztery tysiące lat przed naszą erą na glinianych tabliczkach w mezopotamii w kulturze Sumerów. Przez wiele wieków różne cywilizacje eksperymentowały z różnymi rodzajami składników, z których wytwarzały piwo. Grecy traktowali złocisty napój pobocznie, gdyż była to kultura zwolenników wina. Podobnie Rzymianie. Natomiast w średniowiecznej Europie piwo pijano już na co dzień jako niskoprocentowy i nie filtrowany napój orzeźwiający. Głównymi składnikami niezbędnymi do produkcji piwa są jęczmień, drożdże, woda i chmiel. Wszystkie inne dodatki to tylko przyprawy. Obecnie piwo jest również nsycane dwutlenkiem węgla, gdyż w naturalnym procesie jego produkcji nie wytwarza się tego gazu aż tak dużo, aby napój był gazowany i powstawała na nim tak charkaterystyczna i nieodłączna biała pianka.

Składniki piwa

Do produkcji piwa niezbędne są cztery skłądniki takie jak ziarna zbóż, chmiel, woda i drożdże. Zboża wykorzystywane do produkcji piwa to przede wszystkim jęczmień a także, choć zdecydowanie rzadziej kukurydza, owies, pszenica, proso, sorgo i ryż. Jęczmień jest wykorzystywany zdecydowanie najczęściej do warzenia piwa. Jest to główne źródło cukórw, czyli energii fermentacji. Z niego wytwarzany jest słód, który nastęnie przetwarzany jest w piwo. Chmiel jest bardzo ważnym składnikiem piwa ze względu na smak. To on nadaje charakterystyczną goryczkę złocistemu napojowi oraz jego aromat. Woda stanowi bazę, rozcieńczalnik piwa. Bardzo istotne jest pochodzenie wody i jej smak, który bezpośrednio przekłada się na jakość piwa. Drożdże z kolei mają za zadanie wspomaganie procesu fermentacji aby przechodził on szybciej i efektyczniej.

Historia piwa

Historia produkcji piwa sięga aż czterech tysięcy lat przed naszą erą. Napój ten, którego nazwa wywodząca się z prasłowiańskiego pivo oznaczającego napitek, jako pierwsi produkowali Sumerowie. Być może inne ludy znały piwo jeszcze wcześniej, jednak sumeryjskie zapiski na glinianych tabliczkach są najwcześniejszymi znanymi dokumentami na temat złotego napoju. Babilończycy następnie produkowali swoje piwo z jęczmienia, pszenicy i orkiszu. W słynnym Kodeksie Hammurabiego aż cztery paragrafy poświęcone są tematowi piwa, zatem napój ten miał w tamtejszej kulturze niezwykle duże znaczenie i respekt. Podobnie rzecz miała się w Egipcie, gdzie piwo stanowiło główny składnik pożywieniaspożywany razem z chlebem. Jednocześnie był to najcenniejszy z darów, jakie Egipcjanie mogli składać swoim bogom. Tam właśnie odkryto najstarszy na świecie browar pochodzący prawdopodobnie z roku trzy tysiące siedemsetnego przed naszą erą. Grecy z kolei jako zwolennicy wina, podobnie jak Rzymianie, nie przepadali za piwem i byli zwolennikami wina wobec tego tradycja piwowarska u nich nie powstała. Wiele wieków później piwo stało się już tak znane i popularne, że w sredniowieczu niskoprocentowe piwo było napojem spożywanym w całej Europie przez wszystkich i każdego dnia.

Rodzaje piwa

Piwo można klasyfikować na różne sposoby. Przede wszystkim dane regiony produkujące od wieków piwo i posiadające w tej materii bogata wiedzę, historie i tradycję opracowały własne unikalne receptury, które powodują, że ich piwo jest unikalne na skalę światową. W związku z tym są gatunki piwa klasyfikowane regionami, np. piwo bawarskie, angielskie, irlandzkie, polskie. Inny podział zakłada rozróżnienie na podstawie zawartości alkoholu. Każdy kraj ma pod tym względem inne normy. U nas na przykład piwo bezalkoholowe to takie, które ma mniej niż 0,5% alkoholu, lekkie do 4,5%, pełne do 6,2%, natomiast piwo mocne ma ponad 6,2% objętości alkoholu. Ponadto można rozróżni piwa na podstawie rodzaju słodu, rodzaju fermentacji, barwy, dodatkowych składników, filtracji, pasteryzacji, czy w końcu metody warzenia.

Górna fermentacja

Piwa górnej fermentacji, czyli piwa ale, to piwa, przy fermentacji których na górze beczki osadzają się drożdże. Fermentacja odbywa się w wysokich temperaturach dochodzących do dwudziestu pięciu stopni Celsjusza. Metoda ta praktykowana była od początków piwowarstwa aż do momentu odkrycia metody fermentacji dolnej w dziewiętnastym wieku. Do tej rodziny piw należą takie gatunki jak stout, bardzo ciemne piwo warzone z dodatkiem palonego jęczmienia; ale, o barwie ciemnobrązowej wykonywane z mieszanki jasnego i karmelowego słodu; pszeniczne, jasne piwo o lekkiej chmielowej strukturze; bitter, to tradycyjne angielskie piwo całkowicie pozbawione słodkiego smaku; porter, to piwo ciemne, wywodzi się z niego stout.

Dolna fermentacja

Piwa dolnej fermentacji to piwa warzone w niskich temperaturach rzędu pięciu stopni Celsjusza. Podczas procesu warzenia drożdże osadzają się na dnie kadzi. Do piw dolnej fermentacji należą takie gatunki jak pilzner, w Polsce nazywany pilsnerem, jest to najbardziej podstawowe, tradycyjne jasne piwo wyprodukowane tylko ze słodu jęczmiennego, chmielu, wody i drożdży, jest w związku z tym wraźnie gorzkie i ma wyczuwalny chmielny smak; lager, to piwo pełniejsze gdyż ma większą niż pilzner zawartość ekstraktu i alkoholu, czasami podczas warzenia dodaje się do tego typu piwa cukier oraz słód pszeniczny i kukurydziany; porter bałtycki, to nie to samo co porter, to piwo jest bardzo ciemne, prawie czarne i to tylko łączy je z klasycznym porterem, jest to bardzo mocne i pełne piwo o smaku zawierającym nuty dojrzałych czerwonych owoców.

Produkcja piwa

Produkcja piwa składa się z kilku etapów i jest bardzo wrażliwa na jakość składników, z jakich wytwarzane jest piwo. Jeśli drożdże nie będą świeże, fermentacja nie będzie przebiegała prawidłowo, jeśli woda będzie nieodpowiednia, piwo będzie miało kiepski smak, słabej jakości chmiel czy zboże spowodują z pewnością katastrofę w efekcie końcowym. Najpierw z ziaren zbóż wytwarza się słód, który fermentuje z udziałem drożdży wytwarzając alkohol i gaz. Taka mieszanka słodu z drożdżami to brzeczka, która następnie leżakuje przed odpowiednio długi czas. Następnie do wyleżakowanej brzeczki dodaje się ekstrakt chmielowy i ostatecznie filtruje piwo przed zabutelkowaniem.